فیزیک

نوشتن به زبان فارسی از علایق من است. این بدین معنا نیست که من ملی‌گرا هستم یا تعصب خاصی به زبان فارسی دارم. تنها به این دلیل که شروع جست‌وجو در فضای فکری‌ام را با این زبان شروع‌ کرده‌ام و بیش‌تر پیوند داده‌ام؛ و به دلیل بومی بودن در این زبان به‌تر و بیش‌تر می‌توانم مفاهیم موردنظرم را به دیگران منتقل کنم. با این‌حال نوشته‌های‌ من حاوی اصطلاحات به زبان‌های دیگر نیز هست.

ترجمه‌ی متون از زبان انگلیسی به زبان فارسی در زمینه‌ی فیزیک نیز از نوع کمکی‌ست که در جهت آزادی دیگران انجام می‌دهم. «هنگامی که نوبت به آزادی دیگران می‌رسد؛ دراز کشیدن و کاری نکردن نشانه‌ی ضعف است نه فروتنی». این برنامه‌ی من در مورد برخورد با آزادی دیگران است. من به ترجمه اعتقاد دارم و آن را برای آشنا شدن مردم با عقاید و باورهای مردمان دیگر و رها شدن از چرخه‌ی ذهنی محیط پیرامون‌شان که احتمالن بیش‌تر از افراد هم‌عقیده‌‌ی‌شان تشکیل شده‌است؛ به‌شدت ضروری می‌دانم.

نوشته‌هایی را که در این‌جا گذاشته‌ام هرگز شناخت حقیقی از مسائل مطرح‌شده را به خاننده‌ منتقل نمی‌کند. اما احتمالن نزدیک‌ترین نتایج به حقیقتی‌ست که من و دوستان‌م در بحث‌ها و گفت‌وگو‌های‌مان دنبال می‌کنیم. به‌هرحال ادراک را نمی‌توان منتقل کرد و «آن چیزی که اصل نیست نوشتار است». ترجیح دادم این نوشتارها در این‌جا در دست‌رس همه‌گان باشند تا آن‌که در حافظه‌ی کامپیوتر شخصی‌ام خاک بخورند! شاید که حقیقت‌ نزدیک‌تر شود.


رابطه بین تورم و بی‌کاری |‌ پروژه‌ی کارشناسی در زمینه‌ی سیستم‌های پیچیده | فیزیک ِاقتصاد؛ نسخه‌ی (PDF) کامل

تجربه‌ی اقتصادی ایالات متحده بین سال‌های ‎۱۹۶۵‎ و ‎۱۹۸۸‎ میلادی در مورد کنترل نرخ تورم و نرخ بی‌کاری با استفاده از هم‌بستگی بین ِاین دو، تحول شگرفی در زمینه‌ی شناخت و رابطه‌ی بین دو مفهوم تورم و بی‌کاری را برای ما به ارمغان آورده است؛ به‌گونه‌ای که طلوع یک دیدگاه جدید نسبت به دیدگاه‌های قبلی در مورد رابطه‌ی بین پارامترهای مختلف در سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی را نوید می‌دهد. رساله‌ی حاضر کوششی است در جهت شناخت هم‌بستگی موجود بین نرخ تورم و بی‌کاری که مهم‌ترین پارامترهای موجود در اقتصاد هستند. این بررسی از ره‌یافتِ شبکه‌های پیچیده که یکی از ابزارهای زمینه‌ی سیستم‌های پیچیده برای شناخت پدیده‌هایی از این نوع است؛ انجام می‌گیرد.

‎این رساله مشتمل بر شش فصل است. فصل اول به مرور کوتاهی بر نیاز به وجود سیستم‌های پیچیده و کاربری آن در حوزه‌های مختلف، در قالب مقدمه پرداخته‌ایم.

‎در فصل دوم به مطالعه و معرفی سیستم‌های پیچیده پرداخته‌ایم. هم‌چنین ابزارهای این زمینه که به‌جهت شناخت پدیده‌های دارای پارادایم پیچیدگی از آن‌ها استفاده می‌شود را معرفی کرده‌ایم.

‎در فصل سوم اختصاصا به معرفی ابزار شبکه‌های پیچیده پرداخته‌ایم و تا آ‌ن‌جا که میسر بوده، مدل‌سازی این شبکه‌ها و خصوصیات آن‌ها را مطالعه کرده‌ایم.

‎در فصل چهارم مروری بر مفاهیم اقتصادی پایه و هم‌چنین مفاهیم اقتصادی مربوط به تورم و بی‌کاری به‌صورت مشخص، داشته‌ایم.

‎در فصل پنجم مسئله‌ی مورد بررسی که هم‌بستگی بین تورم و بی‌کاری است، با استفاده از ابزار شبکه‌های پیچیده مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است و نتایج اندازه‌گیری‌ها و بررسی‌ها را نیز ارائه کرده‌ایم.

‎در نهایت در فصل ششم به نتیجه‌گیری از بحث بررسی شده در رساله پرداخته‌ایم که ناشی از نگاه ویژه‌ی ما به مسئله‌ی مورد بررسی بوده است.

در صورتی که فایل کامل پروژه را نیاز دارید؛ از طریق ای‌میل مکاتبه کنید تا پسورد فایل را دریافت کنید.


لیزرهای تصادفی؛ نسخه‌ی (PDF)

«تفاوت لیزرِ تصادفی با انواع دیگر از لیزرها بیش‌تر به این خاطر است که کاواک آن نه تنها از آینه‌ها تشکلیل نشده‌است، بل‌که بوسیله‌ی پراکنده‌گی های متعدد فوتون اولیه در یک ماده‌یِ‌فعال با آرایش اتم‌‌ی بی‌نظم شکل گرفته است.»
این نوشته، مقاله‌ای ترجمه شده به زبان فارسی درمورد یکی از انواع لیزرها است که به خاطر نوع ساختارش با نام لیزر تصادفی شناخته می‌شود.
این مقاله‌ را برای یکی از سمینارهایی که در درس فیزیک لیزر داشتم ترجمه و بررسی کرده‌ام. نسخه‌ی TEX آن به هم‌راه ویرایش نوشتاری به‌تر را به‌زودی بر روی شبکه قرار می‌دهم. ار این جهت که شبکه هنوز در مورد لیزرهای تصادفی مطلبی به زبان فارسی ندارد بر آن شدم که سریع‌تر آن را در اختیار عموم قرار دهم. فایل وُرد آن نیز در حافظه‌ی کامپیوتر شخصی‌ام وجود دارد و اگر نیاز به دست‌رسی آن دارید؛ بر روی جی‌میل به من پیام بدهید تا آن را برای شان بفرستم. ضمن این‌که به‌زودی در ویکی‌پدیا صفحه‌ی لیزرهای تصادفی را خاهم نوشت.
اصل مقاله به زبان انگلیسی را می‌توانید از این‌جا دریافت کنید.


(نمونه‌ی) گزارش‌کار آزمایش‌گاه فیزیک ِ پایه‌ی ۲؛ (نسخه‌ی TEX – PDF)

فکر می‌کنم اکثر دانش‌جویان دوره‌ی لیسانس با نحوه‌ی نوشتن گزارش آزمایش‌گاه‌ها به زبان فارسی و به‌صورت اصولی هنوز آن‌قدرها آشنا نیستند. بنابراین صرف‌نظر از این‌که از این سری فایل‌هایی که نوشته‌ام و در این‌جا در اختیار عموم قرار داده‌ام؛ می‌شود سوء‌ استفاده کرد(مثلن دانش‌جو می‌تواند این‌ها را به‌عنوان گزارش آزمایش‌گاه خودش تحویل دهد.)، اما به‌نظرم ارائه‌ی یک نمونه‌ی تقریبن درست از گزارش‌ آزمایش‌گاه به‌زبان فارسی در شبکه ضروری است.

در نوشتن این گزارش‌ها سعی کرده‌ام تا انتخاب قسمت‌ها جامع و مانع باشد. فکر نمی‌کنم بتوان قسمتی به قسمت‌های گزارش‌ها اضافه کرد؛ چرا که در انتخاب قسمت‌ها سعی کرده‌ام جامعیت یک گزارش را در نظر بگیرم. با این‌حال خش‌حال می‌شوم که اگر این گزارش‌ها توسط مخاطب به‌نحو به‌تر و خلاقانه‌تری تکمیل شد، در اختیار من هم قرار بگیرد.

از آن‌جایی که استفاده‌ از تک(بسته‌ی زی‌پرشین)بسیار خروجی‌های باکیفیت‌تری دارد، از مجموعه‌ی آفیس استفاده نمی‌کنم. بنابراین این گزارش‌ها نیز با تک نوشته شده‌اند. در عین حال فایل خروجی پی‌دی‌اف به‌همراه تمامی نمودارهای مربوطه(که با اکسل نوشته شده‌اند)را در فایل قرار داده‌ام.


شبیه‌سازی چند مسئله‌ی فیزیک در MATLAB

به‌عقیده‌ی خیلی از فیزیک‌دان‌های بزرگ دنیا، تسلط به برنامه‌نویسی و شبیه‌سازی در فیزیک برای یک فیزیک‌خان و کسی که قرار است فیزیک را در قرن ۲۱ بفهمد و گسترش دهد؛ بسیار ضروری است. در دوره‌ی کارشناسی یک درس ِسه‌واحدی با عنوان «کاربرد ِکامپیوتر در فیزیک» این هدف را پی‌گیری می‌کند.

در این‌جا سعی کرده‌ام با استفاده از نرم‌افزار MATLAB و الگوریتم‌هایی که در فایل‌ها توضیحی مختصر و مفید از آن‌ها ارائه‌داده‌ام(و برای مفصل خاندن و یادگرفتن‌ش به‌تر است به ویکی‌پدیا مراجعه کنید!)؛ سه مسئله‌ را به‌صورت زیر حل کنم. ضمن این‌که توضیح کد‌های نوشته شده و فرمان‌های استفاده شده را در فایل پی‌دی‌اف آورده‌ام:

  1. مسئله‌ی اول: سقوط آزاد با در نظر گرفتن اثر مرتبه‌ی دوم مقاومت ِهوا (دریافت ِفایل PDF و M فایل‌)این مسئله را به‌شیوه‌ی میان‌یابی و نصف کردن حل کرده‌ام.
  2. مسئله‌ی دومرسم ِخطوط هم‌پتانسیل ِدوقطبی(های) ِالکتریکی بدون استفاده از پربندها (دریافت ِفایل PDF و M فایل)این مسئله را به‌شیوه‌ی تولید مختصات تصادفی حل کرده‌ام. ضمن این‌که در ابتدا آن را برای یک دوقطبی حل کرده‌ام و پس از آن، می‌توان مسئله را با تغییر تعداد دوقطبی‌ها در حالت کلی رسم و مشاهده کرد.
  3. مسئله‌ی سوم: بررسی مسیر ِحرکت یک ذره‌ی باردارِ متحرک تحت تأثیر نیروی ِلُرَنتس (دریافت ِفایل PDF و M فایل‌)برای حل این مسئله و پیدا کردن مسیر ِحرکت، از الگوریتم ِدینامیک مولکولی و روشِ Beemann‌ استفاده کرده‌ام.

در این‌جا برای این‌که یک نمونه از نوشتن گزارش‌ برای حل مسئله‌های این‌چنینی در فیزیک و ارائه‌ی کدنویسی‌های مربوطه را ارائه دهم، فایل ِTEX را نیز ضمیمه کرده‌ام. به دلایل گفته شده در بخش قبل، از مجموعه‌ی آفیس استفاده نمی‌کنم.

در نوشتن این گزارش‌ها سعی کرده‌ام تا انتخاب قسمت‌ها جامع و مانع باشد. فکر نمی‌کنم بتوان قسمتی به قسمت‌های گزارش‌ها اضافه کرد؛ چرا که در انتخاب قسمت‌ها سعی کرده‌ام جامعیت یک گزارش این چنینی که شامل حل مسائلی از این قبیل است را در نظر بگیرم. با این‌حال خش‌حال می‌شوم که اگر این گزارش‌ها توسط مخاطب به‌نحو به‌تر و خلاقانه‌تری تکمیل شد، در اختیار من هم قرار بگیرد.


کلاس و تدریس فیزیک


حتا اگر دانش‌آموز کلاس‌های من نیستید؛ فکر می‌کنم به‌تر باشد تمامی لینک‌های مربوط به کلاس‌ها را ببیند. این‌جا علاوه بر جزوات و نوشته‌هایی که فقط فارسی و تالیفی هستند؛ لینک‌هایی  از فایل ویدئویی کلاس‌های ضبط شده‌ی برخی از دانش‌گاه‌های ایران و جهان برای دانلود نیز گذاشته شده است که آموزش تعاملی را برای شما میسر می‌سازد.

یک متنی را هم نوشته‌ام که نکاتی‌‌ست که می‌بایست قبل از شرکت در کلاس‌ها آن‌ها را بدانید. بنابراین آن متن را کامل و با دقت بخانید. خیلی جاهای‌ش طوری نوشته شده که منافع شما را بیش‌تر تأمین می‌کند تا مدرس را 🙂

برای دانش‌آموزان ِمن{خب بعد از این‌که کلاس‌ها تمام شد، لینک دانلود را غیرفعال کرده‌ام}.


دبیرستان فرزانگان ۷ تهران؛ المپیاد فیزیک؛ دوره‌ی درسی آشنایی با ریاضیات و فیزیک پایه؛ تابستان، پایبز و زمستان  ۱۳۹۳

منابع/درس‌نامه:

  •  فیزیک پایه؛ تألیف: هالیدی-رزنیک-واکر؛ جلد اول: مکانیک؛ ویرایش هفتم؛ انتشارات جان‌وایلی؛ ۱۴ژوئن ۲۰۰۴
  • نورشناسی هندسی، اسفندیار معتمدی، انتشارات فاطمی
  • الفبای نور هندسی، دکتر علیرضا صادقی‌راد، انتشارات باشگاه دانش‌پژوهان جوان
  • چگونه مفاهیم فیزیک را درک کنیم؟، لوئیز اپیشتین، ترجمه جهان‌شاه میرزابیگی

دبیرستان نمونه‌ی زهرای اطهر اراک(نمونه‌ی دولتی)؛دوره‌ی متوسطه‌ی اول؛ فوق‌برنامه‌ی فیزیک؛ پائیز و زمستان  ۱۳۹۲؛ بهار ۱۳۹۳

منابع/درس‌نامه:

  • علوم تجربی؛ وزرات آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
  • مجموعه کتاب علوم علامه‌حلی، بخش ۲، فیزیک سال نهم متوسطه، تألیف: سید حسین حنیفی، مهدی قهرمانی، پاییز ۱۳۹۰
  • محتوای آموزشی مالتی‌مدیا و تحت وب ِفیزیک
  • چیستا

پاسخ‌نامه‌ی سؤالات تشریحی کتاب مؤسسه‌ی علامه‌حلی:


دبیرستان علامه‌حلی اراک(سمپاد)؛ دوره‌ی متوسطه‌ی اول؛ فوق‌برنامه‌ی فیزیک؛ پائیز و زمستان  ۱۳۹۲؛ بهار ۱۳۹۳

پایه‌ی هفتم

منابع/درس‌نامه:

پایه‌ی نهم

منابع/درس‌نامه:

  • علوم تجربی؛ وزرات آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
  • مجموعه کتاب علوم علامه‌حلی، بخش ۲، فیزیک سال نهم متوسطه، تألیف: سید حسین حنیفی، مهدی قهرمانی، پاییز ۱۳۹۰
  • محتوای آموزشی مالتی‌مدیا و تحت وب ِفیزیک
  • چیستا

پاسخ‌نامه‌ی سؤالات تشریحی کتاب مؤسسه‌ی علامه‌حلی:


دبیرستان علامه‌حلی اراک(سمپاد)؛ المپیاد فیزیک؛ دوره‌ی درسی الکتریسیته و مغناطیس؛ تابستان ۱۳۹۱

منابع/درس‌نامه: